Gaat u wel eens naar het museum of het theater? De bioscoop of een concert? Cultuur beleven ervaren de meeste mensen als een vanzelfsprekendheid. Maar wat als je doofblind bent? Henk Bakker, bestuurder van Koninklijk Kentalis, schreef er een column over.

Gaat u wel eens naar het museum of het theater? De bioscoop of een concert? Ik wel! Ik houd van de sensatie en de emotie die ik ervaar bij een mooi schilderij of een goede film. Cultuur beleven is bijzonder, maar tegelijk ook vanzelfsprekend. Dat realiseerde ik me toen ik – alweer lang geleden – in aanraking kwam met mensen met doofblindheid. Wist u dat een doofblinde ook kan genieten in een museum?

De meeste mensen gaan naar een museum en kijken, horen en ervaren. Voor een doofblind persoon ligt dat veel ingewikkelder. Om te beginnen zijn “museum” en “schilderij” vrij abstracte begrippen voor iemand die niet kan zien of horen. Die begrippen moeten vorm krijgen via andere wegen dan taal, gehoor of zicht. Alleen al aan het begrijpen van de context gaat een veel langere en intensievere leerweg vooraf. Laat staan aan het leren genieten van de schoonheid van een schilderij. Iets dat wij met onze goed functionerende oren en ogen soms al lastig genoeg vinden.

Dat doofblinden cultuur kunnen beleven is een opbrengst van het goede onderwijs aan doofblinden dat wij in Nederland hebben. En het doofblindenonderwijs bestaat nu 50 jaar! Kentalis Rafaël begon in 1962 met 4 leerlingen en enkele toegewijde leerkrachten. Inmiddels biedt Kentalis, naast Rafaël, ook onderwijs voor doofblinden in Zoetermeer en Haren. Vandaag de dag behoort ons doofblindenonderwijs tot een van de beste ter wereld!

Stel u voor, tot 50 jaar terug was er geen aparte voorziening voor doofblinde mensen in Nederland. Vaak leefden zij een geïsoleerd bestaan in een doven- of blindeninstituut, nagenoeg onmachtig om te communiceren. Het was ondenkbaar voor mensen met doofblindheid om deel te nemen in de maatschappij, om basale vakken te leren zoals rekenen en taal en al helemaal niet om te genieten in van een mooi schilderij in een museum. Inmiddels krijgen doofblinden in Nederland gelukkig veel meer mogelijkheden en kansen.

…

Update augustus 2021:
Lees verschillende ervaringsverhalen op de website: www.kentalis.nl.