Column Jan: Lesje oorsmeer
Een paar weken geleden werd ik geïnterviewd door twee medewerkers van een oordoppenfirma naar aanleiding van mijn vorige column. Leuk te weten dat de column dus gelezen wordt… Zij wilden graag uitleg over oorsmeer. Zeg maar de “dwarsligger” van de oordop. Eigenlijk een verstandig besluit mij daarvoor eens te ondervragen.
Beide dames dachten verschillende hulpmiddelen om oorsmeer te verwijderen gevonden te hebben op internet en hoopten van mij het antwoord te krijgen op hun prangende vraag: ‘welk instrument kunnen wij bij onze oordoppen meeleveren?’. Vergelijk het maar met de koppelverkoop: kaartje kopen voor concert en tegelijk oordoppen aanbieden…. Tijd voor een lesje oorsmeer… Een lesje oorsmeer is ook geschikt voor jou, toch?
Oorsmeer en ontstekingen
Oorsmeer is een noodzakelijk iets. Oorsmeer beschermt tegen ontstekingen van de gehoorganghuid. Dat komt omdat de samenstelling van oorsmeer daarvoor geschikt is. Het is een beetje zurig en bitter (het smaakt echt vies). En daar kunnen bacteriën niet goed tegen. Er ontstaat dus een milieu in de gehoorgang dat ideaal is om geen ontstekingen te geven. Mensen zonder oorsmeer hebben een grotere kans op gehoorgangontstekingen.
Oorsmeer is dus handig om te hebben. Oorsmeer wordt aangemaakt door oorsmeerklieren in de gehoorganghuid van het buitenste 1/3 deel van de gehoorgang. In de ideale wereld: precies genoeg. De vernieuwende huid van de gehoorgang neemt vanaf het trommelvlies het oorsmeer mee naar buiten. Bij de vernieuwing van de huidcellen treedt migratie op en de losgelaten huidschilfers nemen het oorsmeer mee. Vergelijk het maar met gletsjerijs waarbij zwerfstenen (oorsmeer dus) worden meegevoerd. Er wordt evenveel oorsmeer aangemaakt als dat er wordt afgevoerd en zo zit er dus precies genoeg oorsmeer in het buitenste 1/3 deel van de gehoorgang: nooit te veel en nooit te weinig.
Wat verstoort nu de oorsmeerhuishouding?
Er zijn eigenlijk vijf oorzaken:
1. Ontstekingen van de huid van de gehoorgang
Bij een ontsteking van de gehoorganghuid verandert er iets in de samenstelling van het oorsmeer en/of hoeveelheid van het oorsmeer en/of de afvoer naar buiten van het oorsmeer. Er kan dus zo maar gemakkelijker stagnatie van meer, ingedikt oorsmeer optreden. Dat is in de ontstekingsperiode zo, maar jammer genoeg door verlittekening van de huid bij ernstige gehoorgangontstekingen ook daarna nog. Gehoorgangontstekingen moeten dus worden voorkomen (lees daarover mijn vorige column), want preventie van een gehoorgangontsteking is de beste behandeling. Dus voorkom nu dat dé reden van een gehoorgangontsteking, namelijk water, de kans niet krijgt!
2. Beschadigingen van de huid van de gehoorgang
Mensen die in hun oor gaan peuteren met of zonder haarspeldje of ander “hulp”middel beschadigen de huidcellen. Daarbij komt dat in metalen “hulpmiddelen” eigenlijk altijd nikkel is verwerkt, dat dan ook nog vaak een allergische reactie kan geven waardoor de huid zwelt. Ook dat geeft weer beïnvloeding van de gehoorganghuishouding.
3. Terugduwen van oorsmeer
Als je de afvoer van oorsmeer gaat belemmeren doordat je steeds weer een beetje oorsmeer terugduwt de gehoorgang in, dan zal er natuurlijk ook stagnatie van oorsmeer optreden. Dé oorzaak is het gebruik van oordoppen.
Het is ook nog mogelijk dat het extra manipuleren aan de gehoorgang door oordopgebruik de oorsmeerproductie zal doen toenemen door verbeterde doorbloeding van de huid…
4. Ongelukkige bouw (anatomie) van de gehoorgang
Een nauwe, smalle gehoorgang, die gemakkelijk dichtvalt geeft ook stagnatie van oorsmeer naar buiten.
5. Een combinatie van bovenstaande punten.
Oordoprisico
Oordoppen nemen dus drie risico’s met zich mee: onoordeelkundig inbrengen van een oordop kan een beschadiging van de huid geven. Een tweede risico is dat bij langdurig en/of vaak (denk aan gebruik bij een snurkende bedpartner) gebruik geeft een “benauwde” gehoorgang achter de gehoorgangafsluitende dop. De warme huid met (transpiratie)vocht is een vervelende combinatie met het risico van ontsteking. En een belangrijk risico is natuurlijk het steeds terugduwen van oorsmeer door de oordop überhaupt te gebruiken. Dat is inherent aan de oordop.
Als iemand in je omgeving nu steeds heel voorzichtig zichtbaar oorsmeer verwijderd, dan zal dat zeker een beetje helpen. Dat is dan oorsmeer in het buitenste 1/3-deel van de gehoorgang, want veel dieper ga je niet komen en wil je ook niet komen (risico beschadiging van het trommelvlies). Maar stagnatie van oorsmeer bij het gebruik van een oordop ligt op de loer, want je kan niet alles wegkrijgen of het diepst zittende oorsmeer wordt niet bereikt.
Tegen de natuur in
Het nut van oorsmeer hebben wij dus te respecteren. Je doet met een oordop iets onfysiologisch. Tegen patiënten die last hadden van hun buis van Eustachius tijdens vliegen vertelde ik ook dat wij als mens daarvoor niet zijn gebouwd. Hetzelfde geldt voor diepzeeduiken. Het is inherent aan het menszijn. Wij zijn gebouwd om op de grond te leven, niet te vliegen, niet te zwemmen en geen oordoppen te gebruiken. Niet gek dat je dus klachten ervaart van lichaamsonderdelen (bijvoorbeeld buis van Eustachius) of hulpmiddelen (bijvoorbeeld oordoppen) inherent aan een hobby, vak of bezigheid. Daar moeten wij mee dealen.
Het afsluiten van een gehoorgang met meestal een goed doel (bijvoorbeeld hard geluid of water) heeft voor-, maar ook nadelen. Er is dus niet veel nodig om de oorsmeerhuishouding te verstoren en zeker bij een voorgeschiedenis met gehoorgangontsteking(en).
Zijn we zo klaar? Nee, zeker niet, maar wel voor nu… Volgende keer verder over uitspuiten en schoonmaak hulpmiddelen…
Groet Jan
Reacties
# Er staat een foute link naar dit artikel (ik heb wat zitten knutselen om hier te komen)
# Haarschuifjes zijn wel handig hoor! Totdat er wattenstaafjes op de markt kwamen, waren ze het aangewezen hulpmiddel, evt. met een plukje watten en even een beetje vochtig gemaakt.
# Hoe de oorstukjes van de hoorapparaten tegenwoordig zijn, weet ik niet. Maar vroeger werd alles dichtgespoten voor de oor/oorschelpafdruk. Ook de oorschelp was grotendeels gevuld. Dat was altijd hinderlijk. In deze eeuw zag ik dat het in de oorschelpen inmiddels open is.
# De doppen van oortjes zullen ook effecten hebben. Er kan bovendien niet vaak genoeg gezegd worden, dat je een hoofdtelefoon moet nemen ipv die dopjes die recht in je oor lawaaien.
Mijn zoon heeft sinds kort andere oorstukjes, deels open en van kunststof maar deze zijn veel huidvriendelijker en daardoor zijn zijn oren minder rood en “zweterig”.
Er zit dus wel verschil tussen de dichte oorstukjes en deze.
Ook maak ik regelmatig het deel van het oor schoon waar teveel oorsmeer zit, niet te diep dus.
Oorstukjes regelmatig reinigen(altijd verstandig) , en de nieuwe meer open oorstukjes zijn een enorme verbetering dus.