Katja Grässli en Claudia den Boer, makers van de dansvoorstelling (TE)STIL

Het is vrijdagmiddag 10 november. De borrelnootjes zijn al opengemaakt aan de andere kant van het tabletscherm. Claudia en Katja kijken enorm uit naar hun première van de dansvoorstelling (TE)STIL, een crossover tussen dans, gebarentaal en fotografie. Zondag 19 november is het zover. Wat kunnen we verwachten van deze bijzondere voorstelling en wat is de drijfveer achter dit unieke project?

In (TE)STIL, brengen Katja en Claudia de wereld van dove, slechthorende en horende mensen bij elkaar. De voostelling is gemaakt voor doof, slechthorend én horend publiek. Het wordt gedanst door de dove danser Pawel Moleda en de horende danser Johnny Lloyd. Samen onderzoeken ze de thematiek stilte en vragen zich af: wat betekent stilte en wat betekent geluid voor een mens?

Hoe kwamen jullie op het idee?
‘Ik ben altijd al gefascineerd geweest door gebarentaal. Het is zo’n mooie vorm van lichaamstaal! Het is heel lijfelijk. En ik denk dat er met gebarentaal zoveel meer wordt gezegd, er wordt echt gesproken in emoties.’ Terwijl Katja dit vertelt, beweegt ze zelf ook sierlijk over het beeldscherm. Haar lijf en handen ondersteunen alles wat ze zegt. Ze danst als ze praat. ‘Ik wilde ook heel graag dove, slechthorende en horende mensen bij elkaar brengen’, vertelt Katja, terwijl ze een paar borrelnootjes pakt. ‘Dat duurde wel wat langer dan ik van tevoren had gedacht’, lacht ze.

Had jij dat ook Claudia?
‘Nou, mijn “bagage” komt een beetje voort uit mijn fotoboek ‘Anchors’. Voor dat boek fotografeerde ik afgelegen plekken in de woestijn. De foto’s zijn een verbeelding van en confrontatie met leegte, stilte en alleen-zijn. Ik ontdekte dat de stilte een dubbele ervaring voor me is, het brengt me heel dicht bij mezelf, maar het kan ook beangstigend zijn. Dus ik begon als het ware te zoeken naar houvast in de leegte en stilte en raakte echt gefascineerd door de woestijn en stilte.’

En hoe werd de stilte een thema voor de voorstelling?
Katja: ‘In de eerste plaats zijn we gaan samenwerken omdat we beide dus gefascineerd zijn door stilte, maar beiden vanuit een totaal ander perspectief. Het samenvoegen van onze perspectieven levert een bredere blik op het thema op. Claudia, jij ervoer natuurlijk stilte door het op te zoeken in de woestijn en letterlijk uit de wereld van geluid te stappen. En toen zijn we gaan nadenken; wat als je geen keuze hebt om stilte te zoeken? Ik bedoel, als je altijd in een stille wereld leeft omdat je doof bent? En toen gingen we nóg verder denken; wat als je helemaal niet wéét wat geluid is, als je doof geboren bent? Want het is ook weer anders wanneer je op latere leeftijd doof of slechthorend bent geworden en dus wel weet wat geluiden zijn, maar je moet ze ineens missen. Wat blijft er over als je geen geluid (meer) hoort?’

Hoe spelen jullie in op die verschillende belevingen van dove, slechthorende en horende mensen in het publiek?
Claudia ‘We voegen alle aspecten van communicatie en taal in de voorstelling toe. Het publiek wordt op verschillende manieren aangesproken. Dans is niet alleen zichtbaar maar ook leesbaar, de muziek is niet alleen hoorbaar, maar ook voelbaar en de beelden vormen een soort visuele ontmoetingsplek.’ Katja: ‘We communiceren echt op verschillende manieren in het stuk, via een cross-over van gebarentaal en dans, op de grens tussen leesbaarheid en abstractie. Pawel en Johnny vertellen vooral hun verhaal hoe zij tegenover stilte en geluid staan. Dat doen ze dansend en in hun dans gebruiken ze ook gebarentaal. Met een beamer brengen we daarnaast meer verdieping aan de thematiek stilte door tekst en beelden te projecteren op een poëtische manier.’

Claudia: Het bijzondere is, dat elke publieksgroep, doof of (slecht)horend deze voorstelling daardoor op een andere manier gaat beleven. Niet iedereen zal alle vormen op dezelfde manier gaan ervaren. Een horend persoon zal iets anders ervaren bij gebarentaal, en een doof persoon zal weer een andere beleving hebben bij de muziek. De fotobeelden hebben een bepaalde abstractie en zijn het enige in de voorstelling dat elke publieksgroep op dezelfde manier kan zien en ervaren.’

‘Ja, we zijn zo benieuwd hoe het publiek dit gaat ervaren!’ zegt Katja. ‘Het is daarom ook echt een project dat door blijft lopen. De voorstelling is na de première niet af, in tegendeel. We willen juist graag met het publiek na afloop in gesprek, om het onderzoek naar stilte en verder te ontwikkelen. Het zou té gek zijn als we (TE)STIL daarna kunnen voortzetten, bijvoorbeeld als een pop-up project. En dat we dan kunnen spelen op bijzondere plekken, bijvoorbeeld in een museum. We willen ook dolgraag nog een documentaire maken over het maken van deze voorstelling. Want je kunt je voorstellen dat de repetities ook erg bijzonder zijn!’

Zondag 19 november: previewpremière van (TE)STIL!
Met randprogramma waarbij er inkijk gegeven wordt in het boeiende en leerrijke maakproces (er is een gebarentolk aanwezig). Kom kijken en discussier na afloop mee!

Inloop: 19.00 uur
Start voorstelling: 19.30 uur
Locatie: Art House United Cowboys
Kleine Berg 62, 5611 JW, Eindhoven www.unitedcowboys.net/home
Prijs: 10 euro (geen pin, contant betalen aan de deur)
LET OP: er is beperkte zaalcapaciteit! Wil je verzekerd zijn van een plaats, reserveer dan tussen 8 en 18 november via post@claudiadenboer.nl

Kijk ook op de Facebookpagina van dit evenement.
—————————————————————–
(TE)STIL is een project van choreograaf Katja Grässli (MoveToMeet) & fotograaf Claudia den Boer. Het is een samenwerking met de danser Pawel Molęda en Johnny Lloyd, gebarentolk Rianne Havekes en beeldend kunstenaar Paul van Rijskwijk. Dit project wordt gesteund door Makersfonds Tilburg en Prins Bernard Cultuurfonds Noord-Brabant en mede mogelijk gemaakt door Strijbos&VanRijswijk, Zuidelijk Toneel, Dans Brabant en Koninklijke Kentalis. Met dank aan Ruurt De Measschalck, Pietjan Dusee (coaching) en Geert Overdam (strategisch advies).