Vertel ik het wel of vertel ik het niet?

Lange tijd verborg ik mijn slechthorendheid. Ik liet mijn haar groeien, zodat mijn hoortoestellen onzichtbaar waren. Waarom? Schaamte speelde een belangrijke rol.

Ik was bang dat mensen anders naar me zouden kijken. Misschien herken je dit. Inmiddels weet ik dat de nadelen van het verbergen voor mij groter waren dan de voordelen.

Nu kan iedereen mijn hoortoestellen zien. Maar toch: er zijn situaties waarin ik twijfel of ik m’n slechthorendheid ter sprake zal brengen. Hoe maak je die afweging?

Redenen om het wel of niet te vertellen

Een antwoord daarop vond ik in Vertel ik het wel of vertel ik het niet: omgaan met het stigma op psychische aandoeningen van Anita Hubner. Zij is net als ik lid van de Klankbord VN-Verdrag Handicap.

Anita is psycholoog en ervaringsdeskundige, en schreef een boek om anderen te helpen. Dat inspireerde mij, dus kocht ik haar boek. Wat mij verraste: de tips zijn waardevol voor slechthorenden. Want ook wij hebben te maken met (zelf)stigma.

In haar boek vond ik een lijstje met redenen om wel of niet open te zijn over je beperking:

• Het geheim vertellen. Als je jouw beperking verzwijgt, kan het voelen alsof je een geheim met je meedraagt. Hoe langer je iets achterhoudt, hoe moeilijker het is om het later te vertellen.
• Begrip. Je geeft mensen de kans om jou te begrijpen. En het kan leiden tot openheid van anderen.
• Steun en hulp. Door open te zijn, kunnen mensen jou steun en hulp bieden.
• Redelijke aanpassingen. Als de organisatie op de hoogte is van je beperking, kunnen ze hiervoor aanpassingen doen.

Checklist voor- en nadelen

Anita adviseert in haar boek om een lijstje met de voor- en nadelen van openheid te maken. Je kan dit per situatie doen en dit opsplitsen naar korte en lange termijn.

Als voorbeeld neem ik hier een situatie uit mijn eigen werkleven. Ik werk samen in projectgroepen. Daarin denk ik mee over de communicatie. Nu doe ik een project waar de projectleider is ingehuurd (interim). Hij spreekt niet duidelijk en ik heb soms moeite hem te verstaan. Nu is de vraag: vertel ik het wel of vertel ik het niet?

Kortetermvoordelen van openheid

• Ik mis geen informatie.
• Geen frustratie als ik iets niet meekrijg.
• Ik hoef niks te verbergen.

Kortetermijnnadelen van openheid

• Mogelijk negatief beeld dat projectleider van mij heeft.
• Ik kan gekwetst worden (als er om gelachen wordt, bijvoorbeeld).

Langetermijnvoordelen van openheid

• Door aanpassingen kan ik waardevol bijdragen en goed functioneren in het project.
• Positieve ervaring zorgt ervoor dat deze stap in de toekomst makkelijker is.

Langetermijnnadelen van openheid

• Negatieve ervaring maakt de drempel in de toekomst wellicht hoger.

Als ik dit lijstje zo zie: de voordelen wegen voor mij sterker dan de nadelen. Tijd om het gesprek aan te gaan dus.

Deze methode helpt mij om per situatie te kijken of ik mijn slechthorendheid ter sprake zal brengen. Hopelijk helpt het jou ook.

Stan van Kesteren is communicatieadviseur, schrijver en slechthorend. In de nieuwsbrief Succesvol slechthorend deelt hij iedere maandag tips, tricks en inspiratie voor slechthorenden op de werkvloer. Kijk op www.succesvolslechthorend.nl voor alle nieuwsbrieven. 

P.S. Ik kreeg feedback van mijn schrijfcoach op de eerste hoofdstukken van mijn manuscript. Ze gaf de tip om te schrijven over assessments en arbeidsvoorwaardengesprekken. Heb jij ervaringen met de (on)toegankelijkheid van assessments? Of heb je in het arbeidsvoorwaardengesprek specifieke voorwaarden rondom jouw slechthorendheid besproken? Dan ben ik benieuwd naar jouw verhaal.