In deze rubriek komt elke maand een ondernemer aan bod die doof of slechthorend is. Deze keer zetten we Peter Jan Rijpkema onze grabbelton met vragen voor. Hij koos vijf vragen uit om te beantwoorden.

Peter Jan stuurde de redactie van Doof.nl een mail dat hij graag zijn verhaal wil vertellen in deze rubriek. Hij is als zelfstandig ondernemer eigenaar van vier bedrijven. Hij is mediavormgever, dj en producer. Dat dat allemaal kan als je doof bent, wil hij graag aan de wereld laten zien. 

1. Waarom ben je ondernemer geworden? 

‘Toen ik op de middelbare school zat, begonnen bij mij de onderneemprikkels. Als een klasgenoot mijn pen wilde lenen, zei ik: voor 30 cent mag je hem kopen. Ik had toen een bijbaantje in de supermarkt en ik merkte al snel dat ik het niet leuk vond om onder een baas te werken. Ik wil altijd gelijk hebben, haha. Toen wist ik dat ondernemer worden echt iets voor mij was. 

Vrienden vroegen mij wel eens of ik iets kon ontwerpen, een collage met foto’s bijvoorbeeld. En dat werd steeds serieuzer, dus toen ik zeventien was heb ik mijn eerste bedrijf opgericht, Studio Rijpkema voor grafische vormgeving. En rond mijn twaalfde ben ik begonnen met muziek maken. Toen ik zes jaar was, kreeg ik mijn eerste cochleair implantaat (CI). Het allereerste geluid dat ik hoorde? Een nummer van Armin van Buuren op de radio. Ik was er zo van onder de indruk! Sindsdien heb ik heel veel muziek geluisterd, met de subwoofer aan zodat ik het ook kon voelen. Toen ik tien was, maakte ik op een oude laptop van mijn vader dancemuziek met een programma. Het begon als een hobby, maar ik heb lessen gevolgd, theorie geleerd en een netwerk opgebouwd. En nu doe ik het al twaalf jaar! In mijn netwerk zitten mensen die mij helpen met de muziek, want ik kan niet alles goed horen. 

‘3 miljoen streams per jaar’

De meeste opdrachtgevers krijg ik via mond-tot-mondreclame. Een voorbeeld: een vriend van mij kende iemand die een logo wilde voor haar bedrijf. Ik nam contact met haar op, we maakten afspraken en ik maakte het logo. Zij was heel tevreden, vertelde dat aan mensen die zij kende, en zo is die kring steeds groter geworden. Ik doe vaak ontwerpklussen voor bedrijven in de dovengemeenschap. Zo heb ik voor Dovenschap de huisstijl opgefrist en het logo met het duimpje van DoofCentraal ontworpen. Ook voor een evenement voor dove jongeren, een massagesalon van een dove eigenaar, een bedrijf dat tril- en lichtwekkers verkoopt en ook sommige tolken Nederlandse Gebarentaal heb ik grafische uitingen mogen ontwerpen. 

Naast Studio Rijpkema heb ik Studio Pete. Met Studio Rijpkema richt ik me op Nederlandse ondernemers, en met Pete op de internationale muziekindustrie. Ik heb een muziekproject dat heet KULI, kuli betekent ‘ik ben doof’ in het Hawaiaans. En met vrienden heb ik een muzieklabel opgericht, Futurized Records. We hebben drie miljoen streams op Spotify per jaar. Als alles goed gaat, gaan we in de zomer een tournee doen in het buitenland. En er komt nog een vijfde bedrijf aan, dat heeft ook met muziek te maken. Daar kunnen mensen voor weinig geld hun muziek binnen 24 uur laten finetunen. Uiteindelijk hebben dus al mijn bedrijven een link met elkaar.’

2. Wat hoop je met je werk te bereiken?

‘Ik zeg altijd: doven kunnen alles, behalve horen. Ik wil de horende wereld laten zien dat doof zijn een kracht van mij is. Doordat ik niet goed hoor, worden mijn andere zintuigen meer geprikkeld. Ik ben visueel heel sterk en ik ben creatief. Dus ik wil laten zien dat doven ook ondernemer kunnen zijn, zonder belemmeringen.’ 

3. Zijn er ook voordelen aan doof of slechthorend zijn als ondernemer?

‘Ja! Het is iets wat je uniek maakt, ze noemen dat ook wel een unique selling point. Je moet je doofheid niet als een belemmering zien. Wat jij doet als ondernemer, is jouw kracht. Dat maakt jou uniek als merk. Het is interessant voor jouw doelgroep als je zegt: ik ben doof en ik weet wat mijn krachten zijn. Ik heb een belemmering, en daarvoor zet ik een tolk in, maar kijk eens wat ik jou kan bieden! Ik denk graag in oplossingen.’ 

4. Hoe zie je jouw toekomst voor je? 

‘Mijn droom? Een grafisch bureau hebben met dove medewerkers: grafisch vormgevers, websitebouwers, fotografen, schrijvers enzovoort. Een creatief bureau dat dingen doet voor de dovengemeenschap en bedrijven. En wat de muziek betreft, laat ik het lekker op me afkomen. Ik wil laten zien dat doof zijn geen belemmering is om muziek te maken. Ik wil horende mensen bewust maken dat dove mensen niet minder zijn dan hen, maar juist gelijk. Zij zien dat misschien niet en wij moeten daarom een beetje harder vechten. Maar dat is niet erg. We moeten niet bij de pakken neerzitten. De wereld is hard, je krijgt niet alles zomaar voorgeschoteld. Je moet pakken wat je pakken kan. Zo ben ik opgevoed.’ 

5. Wat is je advies aan andere dove of slechthorende mensen die ondernemer zijn of willen worden? 

‘De kern van mijn boodschap is inmiddels wel duidelijk, denk ik: je moet je doofheid als kracht gebruiken. Dat is een mindset die je moet trainen, dat leer je niet in een dag. Doofheid kan een beperking zijn, maar het gaat erom wat je ermee doet. Als je de wereld positief benadert, krijg je heel veel positiviteit terug. Ik gebruik vaak skiën als voorbeeld. Veel mensen die skiën kijken naar de bomen op hun route, maar dan knallen ze juist vol op een boom. Die boom is de doofheid. Je kunt ook focussen op het pad, en je pad volgen om de boom heen. Het kost misschien veel moeite, maar als je om die boom heen bent ben je heel blij, dan heb je iets overwonnen. 

En een praktische tip voor dove ondernemers: zet in je algemene voorwaarden dat je niet aansprakelijk bent voor fouten als je iets niet hebt gehoord, verkeerd hebt begrepen of als iets door de tolk verkeerd vertaald is. Zet sowieso alles op papier voordat je begint met de opdracht. Zodat je geen problemen krijgt als je vijftienduizend euro hebt verstaan in plaats van vijftigduizend. Zorg ook voor een goede huisstijl en website van je bedrijf, waar je laat zien wat je kracht is.’

Onbeperkt Ondernemend gaat over mensen die zich niet laten tegenhouden. Mensen die doof of slechthorend zijn en zijn gaan ondernemen. Als zelfstandig ondernemer, zzp’er, eenmanszaak, bv, of die op een andere manier ondernemend zijn. Ze laten zich daarin niet beperken door hun doofheid of slechthorendheid. 

Ken jij iemand die onbeperkt ondernemend is? Of ben je zelf een ondernemend iemand die zich nergens door laat tegenhouden? En wil je daar graag wat over vertellen? Stuur een mailtje naar redactie@doof.nl!