Tips om de verkiezingen toegankelijk te maken voor doven en slechthorenden
Binnenkort gaan de stemlokalen weer open. Voor sommige mensen is stemmen een uitdaging. Bijvoorbeeld als het moeilijk is om bij het stemlokaal te komen of als de informatie niet duidelijk is. In dit artikel staan tips om stemmen toegankelijk(er) te maken voor doven en slechthorenden.
In de Handreiking Toegankelijk Stemmen geeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten tips en voorbeelden voor het inrichten van een stemlokaal voor een specifieke doelgroep. Een deel van de tips komen uit deze handreiking, maar we vonden ook dat er nog wat tips misten. Hieronder wordt ingezoomd op wat stembureaumedewerkers kunnen doen om het stemlokaal toegankelijk(er) te maken voor doven en slechthorenden. Natuurlijk kunnen medewerkers altijd vragen aan een doof of slechthorend persoon: wat kan ik doen om mezelf verstaanbaar te maken?
Een-op-eencommunicatie
- Articuleer duidelijk (maar overdrijf niet).
- Praat langzaam (maar overdrijf niet).
- Zorg dat je mond zichtbaar is. Hou je handen niet voor je mond.
- Kijk de ander aan tijdens het spreken.
Inrichten van het stemlokaal
- Minimaliseer de achtergrondgeluiden. Zet geen muziek of radio aan.
- Gebruik je handen bij het uitleggen. Wijs bijvoorbeeld op de stempas of in de richting van het stemhokje als je daarover vertelt.
- Gebruik technische hulpmiddelen, zoals Tolk op afstand van Tolkcontact. Hiermee maak je direct contact met een online tolk Nederlandse Gebarentaal.
- Informeer via tekst. Leg een papier neer met daarop wat de kiezer moet doen, bijvoorbeeld:
- Geef uw stempas.
- Toon uw ID-bewijs.
- U krijgt daarna uw stembiljet.
Zorg voor toegankelijke informatie op je website
- Schrijf toegankelijk: korte zinnen, begrijpelijke woorden en witregels.
- Vermeld duidelijk welke voorzieningen op welk stembureau te vinden zijn.
- Meer informatie? Bekijk de whitepaper van Ieder(in) of ga naar de website van Tolkcontact.
Reacties
Om te kunnen kiezen heb je informatie nodig. Veel informatie zou je kunnen verkrijgen via bijvoorbeeld de debatten op de TV of nieuwsprogramma’s ware het niet dat veel TV zenders hun programma’s niet of van niet adequate ondertiteling voorzien. Zij voldoen daarmee niet aan het VN-verdrag voor gehandicapten. Nederland onderneemt nauwelijks of geen stappen om dit probleem, voor “slechts” anderhalf miljoen mensen met een hoor probleem op te lossen.
Het is in feite simpel op te lossen door elke zender welke zich richt op het Nederlandse publiek te verplichten om de programma’s te voorzien van ondertiteling.
#1 Weten op welke partij je stemt
– Jaren geleden keek ik naar overzichten als Kiescompas (altijd minstens 2 doen!). Toen kreeg je echt overzicht per partij over de diverse onderwerpen. De laatste keer was het een gedoe met heen en weer klikken per onderwerp per partij. Dus laat ik het zitten. Kreeg eerder steeds dezelfde twee partijen, in wisselende volgorde. Dus ik kijk gewoon of die twee partijen nog acceptabel lijken en of nieuwe partijen in mijn ogen bestaansrecht hebben.
Toevallig zag ik deze week een tabel met de politieke partijen en hun standpunt ten aanzien van een aantal pijnpunten over de zeer ongewenste, ongezonde Vierde Aanvliegroute voor Schiphol. Veel instanties als gemeentes, Natuurbehoud en gezondheidsdiensten hebben geprotesteerd en proberen dit tegen te houden. Het is duidelijk een voorbereiding op uitbreiding van Schiphol, waar al besloten is om Schiphol te laten krimpen. Zag dat de partij waar ik meestal op stem ok is.
– Toen ik nog op een dagblad geaboneerd was, hadden ze de ergerlijke gewoonte om pas de dag van te voren zo’n overzicht te publiceren. Ik heb een keer geschreven dat je dat overzicht minstens een week van te voren moet hebben om te kunnen vergelijken en overdenken. Nee hoor, dit was echt het juiste tijdstip volgens de krant. Nou, doei dan.
/1
#2
Bij de laatste verkiezing hing er bij de entree een grote poster. Was dacht ik de kieslijst.
Gelukkig stond er een schoolbordtrappetje bij, zo’n brede, want de bovenste tekst was wel erg hoog.
Daarnaast had natuurlijk ook een poster met de procedure om te stemmen moeten hangen. Dat is dan incl. wat je moet tonen om het stembiljet te krijgen. Als je in een wachtrij terecht komt, heb je ruim te tijd om dat van te voren in je hand te hebben.
Ik merk ook dat mensen vaker al uit zichzelf naar schrijfgerei om kijken als ik zeg doof te zijn.
/2
#3
Punt 2 is niet specifiek voor slechthorenden en doven, maar gewoon nuttig voor iedereen die niet (meer) vlot is met formulieren en overzichten en procedures of dat nooit al was.
Voor mensen die minder goed ter been zijn, is een hoge poster natuurlijk wèl een probleem. Misschien moet er ook eentje liggend op een tafel waar je omheen kan lopen/rijden. Of in delen over meer tafels. En ja, er zijn ook kreupele slechthorenden/doven. Brede trappetjes zijn dus niet voldoende voor de gehele stemmende gemeenschap.
/3
Er zijn ook aantal stembureaus die bemand zijn met dove burgers. Er zijn tolken aanwezig voor de horende burgers.