Gebarentaalonderzoeker Victoria Nyst bestudeert momenteel de oorsprong van gebarentalen en hoe deze met elkaar verbonden zijn. Hoewel veel mensen denken dat de Nederlandse Gebarentaal (NGT) afstamt van de Franse Gebarentaal, blijkt dit nog helemaal niet zeker te zijn.

Aan tijdschrift Onze Taal vertelt Victoria dat ze met haar eigen onderzoeksgroep aan de Universiteit Leiden onderzoek doet naar de verspreiding van de gebarentalen door de jaren heen. In Nederland is bijvoorbeeld de relatie met de Franse Gebarentaal (LSF) nog niet eerder onderzocht en dat is precies wat Victoria gaat doen.

Oorsprong en overeenkomsten

Met haar onderzoeksgroep wil ze kijken in hoeverre de woordenschat van beide gebarentalen met elkaar overeenkomen. En of het klopt dat de NGT afstamt van de Franse Gebarentaal. De relatie tussen de Franse Gebarentaal en de Amerikaanse Gebarentaal (ASL) is een stuk duidelijker. In Amerika werd de gebarentaal namelijk geïntroduceerd door een Franse dove docent die gebarentaalvaardig was.

Oude film

Dat Victoria nu kan onderzoeken hoe de relatie met het NGT is, komt mede dankzij een oude film over gebarentaal die ze heeft gevonden. Ook vond ze een oude lijst met bijna 4000 gebaren die gebruikt werden op de dovenschool in Sint-Michielsgestel. In België bleek een soortgelijke lijst te bestaan, waardoor het nu mogelijk is om dit soort vergelijkingen uit te voeren.

Cultureel Erfgoed Doven

Naast het onderzoeksproject rondom de gebarentalen, zet Nyst zich ook in voor de canon van de dovengeschiedenis. Dat is een soort standaardlijst van zaken en gebeurtenissen die iedereen zou moeten kennen over de dovengeschiedenis. Dit doet ze samen met onder andere de werkgroep Cultureel Erfgoed Doven van de organisatie Dovenschap. Het doel van de canon is om het cultureel erfgoed van de dovengeschiedenis te bewaren en te promoten. Denk hierbij aan dove kunstenaars, belangrijke gebeurtenissen in de dovengeschiedenis en het rijke verenigingsleven van de dovengemeenschap.

Van Zeeland via Afrika naar Leiden

Victoria werd in Domburg (Zeeland) geboren. De bedoeling was dat ze Algemene Taalwetenschappen ging studeren, maar kwam per toeval terecht bij een studie Afrikaanse taalkunde. Voor die studie maakte ze reizen door Afrika en kwam ze in aanraking met verschillende gebarentalen. Ze besloot haar promotieonderzoek te doen in een Ghanees dorp waar spontaan gebarentaal was ontstaan en deed onderzoek in Mali. Inmiddels is zij verbonden aan de Universiteit Leiden, waar zij zich inzet voor het behoud van de dovencultuur en toegankelijkheid van hoger onderwijs voor doven.

Wil je meer weten over Victoria en haar onderzoek? Of over de dovengeschiedenis? Dit lees je in Onze Taal.