Als we op straat lopen nemen we de geluiden uit de omgeving harder en beter waar dan het geluid van onze eigen voetstappen. Onderzoek wijst uit dat onze hersenen de geluiden die we zelf maken kunnen wegfilteren. Deze ontdekking biedt nieuwe inzichten in hoe we leren spreken en muziek maken.

Om erachter te komen hoe het kan dat je je eigen voetstappen minder hard hoort dan die van een ander, onderzochten wetenschappers van het Center for Neural Science in New York de hersenen van muizen. Muizenhersenen staan erom bekend dat ze in veel opzichten hetzelfde werken als de hersenen van de mens. De onderzoekers ontdekten een proces in de hersenen, waarmee je het geluid van je eigen voetstappen automatisch negeert, zodat je de geluiden in je omgeving wél kunt horen.

Geluiden voorspellen

Het ligt voor de hand waarom het negeren van eigen geluiden voor muizen belangrijk is. Muizen zijn prooidieren, dus het is belangrijk dat ze – ook als ze zelf lawaai maken – het geluid van bijvoorbeeld een naderbij sluipende kat herkennen. Dit werkt waarschijnlijk op dezelfde manier bij mensen.

Onderzoeker David Schneider legt uit: ‘Om je eigen voetstappen te negeren moeten je hersenen geluidsherinneringen kunnen opslaan. Dit blijkt op dezelfde manier te werken als tijdens het (leren) spreken of het bespelen van een muziekinstrument. Ook dan voorspellen we welke geluiden we gaan horen.’

Pianospelen

Als voorbeeld noemt Schneider de manier waarop we piano leren spelen. ‘Voordat we een pianotoets aanslaan, verwachten we een bepaalde toon. Op het moment dat we de toets aanslaan, vergelijken we dit geluid daarmee. Het verschil tussen onze verwachting en onze daadwerkelijke ervaring gebruiken we om onze manier van pianospelen te veranderen. Oftewel: we worden in de loop van de tijd langzaam beter, omdat onze hersenen de fouten proberen te minimaliseren.’

Hersenfuncties

Het voorspellen van geluiden hangt nauw samen met het vermogen om geluiden weg te filteren. Als deze hersenfunctie niet goed genoeg is ontwikkeld, kan dit leiden tot afwijkend gedrag bij mensen. Zo zou een overactieve voorspellingsfunctie kunnen leiden tot hallucinaties zoals die voorkomen bij schizofrenie. Het onvermogen om de gevolgen van iemands handelingen in te schatten kan juist leiden tot sociale problemen, zoals bij mensen met autisme.

Het onderzoek naar het filteren en voorspellen van de geluiden legt dus de basis voor meer begrip over hoe de hersenen werken bij mensen met uiteenlopende ziektes.

Bron: EurekAlert Science News