Een gebarentolk in de begroting
Een gezellig potje Bingo spelen is niet vanzelfsprekend voor doven en slechthorenden. Je moet immers goed kunnen horen welke nummers er getrokken worden. Anna-Frouk Hoogsteen van het toegankelijke initiatief Trekschaaf vindt dat dit soort leuke, luchtige evenementen juist voor iedereen toegankelijk zouden moeten zijn. Ze organiseert verschillende livestreams, van pubquizzen tot bingoavonden of een modeshow, mét gebarentolk. ‘Een gebarentolk zou standaard in de begroting van een event moeten worden opgenomen.’
Anna-Frouk had met haar evenementenbureau WEareGrutsk al veel evenementen georganiseerd, maar stond er niet bij stil om deze toegankelijk te maken voor doven en slechthorenden. Totdat ze in 2019 Wia van Gelderen ontmoette op een netwerkbijeenkomst. ‘Wia vertelde me over het succesvolle Gebarencafé Leeuwarden, waar zij bestuurslid van is, en toen dacht ik meteen: hier moeten we ook wat mee doen’, vertelt Anna-Frouk in een online interview.
Corona en livestreams
Samen met Wia van Gelderen, theater Zalenschaaf en Stichting Vrienden van Schaaf in Leeuwarden initieerde ze het project Trekschaaf. Met een subsidiesteun van de Provincie Friesland, Gemeente Leeuwarden, St. Anthony Gasthuis en fonds Oldburgerweeshuis konden ze hun programmering toegankelijk gaan maken voor bezoekers met een auditieve en/of visuele beperking. In januari 2020 hadden ze alles rond qua programmering. En toen kwam corona. Alle voorstellingen van Zalen Schaaf kwamen ineens “on hold” te staan. ‘Dat was wel even slikken. Maar we wilden wel graag doorzetten. We moesten alleen de opzet veranderen. Er gebeurde steeds meer online en zo ontstond het idee voor livestreams. Wat ook erg hielp, was dat er ineens landelijke bekendheid was gekomen voor de gebarentolk bij de persconferenties. Door het optreden van Irma Sluis kon iedereen zich veel makkelijker iets voorstellen bij de inzet van een gebarentolk.’
De eerste keer Bingo
De eerste livestream was een Valentijnsbingo en een kidsbingo, daarna volgden onder andere een pubquiz en een modeshow. ‘Er komt wel wat kijken bij het organiseren van livestreams en de inzet van een gebarentolk, want je moet alles stroomlijnen en het is de eerste keer dat je zoiets doet. Zo ontdekten we dat we voor de gebarentolk een extra camera nodig hadden. En we stonden er bijvoorbeeld ook niet bij stil dat je eigenlijk een speciale geluidsman moet inhuren. Maar zo blijven we leren van elkaar en ontwikkelen.’ Anna-Frouk is blij met hoe het tot nu toe gaat. ‘We krijgen hele leuke reacties. Zo waren er dove deelnemers bij die na afloop zo enthousiast waren omdat ze voor het eerst aan een Bingo hadden meegedaan. Dat is toch mooi? Daar doe je het voor!’
Spannend en nieuw
De voorlopig laatste livestream binnen het project was een Koningsnachtbingo. Maar als het aan Anna-Frouk en Wia ligt, volgen er in de toekomst nog veel meer toegankelijke evenementen. ‘Het moet onderdeel worden van de planvorming van een evenement. Een gebarentolk hoort eigenlijk gewoon bij de begroting. Maar de bal moet nog gaan rollen. Als je een winkel opent, is het heel normaal dat je er rekening mee moet houden dat je winkel rolstoelvriendelijk is. Maar dat is nog niet zo bij de inzet van een gebarentolk. Het is daardoor ook nog spannend en nieuw. Maar hoe meer organisaties een gebarentolk inzetten en hoe meer mensen het zien, hoe mooier het wordt.’
Kijk voor meer informatie over het evenementenbureau van Anna-Frouk op www.wearegrutsk.nl
Reacties
a.
Nou, ik weet niet of het wel zo normaal is te denken dat elke winkel en elke dienstverlener zoals kapper wel rolstoeltoegankelijk is. Zo nu en dan kom je weer een artikel tegen van gemeenteraadsleders, wethouders of burgemeesters die zelf door een deel van de stad karren en hun conclusies trekken. Zei ik stad? Voor dorpen kan het nog moeilijker zijn om helemaal rolstoelvriendelijk te zijn: grote oppervlakte, weinig bewoners die de kosten delen en zo.
b.
Over bingo en slechthorend las ik eeuwen geleden een grappig verslag. Het ging misschien over een vakantiepark. Er was een bingo, waar veel (of misschien alléén) bejaarden kwamen en ouderdom komt nu eenmaal met gebreken. Dus de spelleider noemde een nummer, waarop meerderen riepen dat ze hem hadden en meerderen riepen dat dat nummer al geweest was. De journalist schrok een beetje, maar dat ging over in bewondering hoe de spelleider kans zag om iedereen tevreden te houden.
In feite hebben heel veel mensen al ervaring met slechthorendheid, zonder zelf te weten hoe ze daar rekening mee houden en hoe ze eigenwijze slechthorenderen tot de goede richting op kunnen leiden.
c.
Wel jammer hoe velen over hun “hardhorende” familieleden praten. En nóg jammerder dat zoveel slechthorenden het zelf blijven ontkennen dat ze slechthorend zijn, of wel noodgedwongen erkennen, maar de consequenties daarvan ontkennen. Daar zouden ze in het slechthorendenonderwijs moeten leren hoe beter mee om te gaan.