Veel aandacht voor inzet gebarentolk tijdens persconferenties coronavirus

16-03-2020 algemeen

Terwijl het coronavirus Nederland – en de rest van de wereld in zijn greep heeft, is er op internet en social media af en toe ook ruimte voor een vrolijke noot. Zo kreeg Tolk Nederlandse Gebarentaal Irma Sluis heel veel positieve reacties op haar optreden bij de persconferentie van zondagmiddag. En wat de kijkers vooral ook opviel, was de vertaling voor ‘hamsteren’. Een GIF’je van dit gebaar ging meteen viraal.

Om te beginnen was het natuurlijk erg bijzonder dat er een gebarentolk werd ingezet tijdens een landelijke persconferentie over een crisissituatie. Het was de eerste keer dat dit in Nederland gebeurde. Hoewel dit een positieve ontwikkeling is, kwam het voor veel dove en slechthorende Nederlanders wel te laat. Er waren de afgelopen weken immers al meerdere belangrijke persconferenties over het coronavirus geweest waarbij geen gebarentolk aanwezig was. En dat was volgens Eva Westerhoff, woordvoerder voor belangenvereniging Dovenschap, “levensgevaarlijk”. Tegen RTL Nieuws zei ze hierover dat ouderen, doven en slechthorenden buitengesloten worden omdat ze onvoldoende of foutieve informatie krijgen.

Machiel Ouwerkerk

Ook de dove Machiel Ouwerkerk uit Brabant kwam in actie. Hij was net als andere doven en slechthorenden erg gefrustreerd dat hij niet direct kon meekrijgen wat er tijdens een persconferentie wordt gezegd. “Het is gewoon schandalig dat wij de hulp nodig hebben van anderen om de informatie die er wordt gegeven te kunnen volgen”, zei hij in hetzelfde artikel van  RTL Nieuws. Hij liep vorige week tijdens de uitzending van het NOS Journaal in beeld achter een verslaggever met een protestbord met de tekst: ‘Waar is de gebarentolk voor doven tijdens crisissituaties?’

En zo stond er afgelopen donderdag dus ineens een gebarentolk naast minister Bruno Bruins (Medische Zorg), premier Mark Rutte en Jaap van Dissel van het RIVM en dat leverde veel reacties op. “Het is overweldigend, maar ik ben er nuchter onder. Ik doe gewoon mijn werk”, vertelde Irma Sluis, die de persconferenties tolkte, tegen het AD. “Ik ben blij dat de overheid eindelijk gehoor heeft gegeven aan de oproep om crisiscommunicatie toegankelijk te maken voor zoveel mogelijk mensen. Veel mensen hebben hier lang voor gestreden.”

Niet hamsteren

Gisterenmiddag was het vooral het gebaar voor ‘hamsteren’ dat opviel onder de kijkers. Een GIFje met dit gebaar ging al snel viraal op onder andere Twitter. “Gouden kalf voor deze gebarentolk” en “Grote hulde”, waren enkele reacties op sociale media.

Live toespraak premier Rutte met gebarentolk

Vanavond, maandag 16 maart om 19.00 uur, spreekt minister-president Rutte op televisie het land weer toe over het coronavirus. Het wordt live uitgezonden door de NOS op televisie, radio en internet. Ook RTL zendt de speech uit. Op het themakanaal NPO Nieuws is de toespraak te volgen met een gebarentolk.

NOS Journaal om 20.00 uur met gebarentolk vanwege coronavirus

Het NOS Journaal van 20.00 uur wordt voorlopig ook elke dag voor doven en slechthorenden met een gebarentolk uitgezonden op het themakanaal NPO Nieuws.

Lees meer

Veel kranten besteden aandacht aan de inzet van gebarentolk Irma Sluis. We hebben een aantal artikelen voor je op een rij gezet.

RTL Nieuws
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5057841/gebarentolk-irma-sluis-hamsteren-persconferentie-coronavirus

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5052116/doventolk-gebarentolk-persconferentie-coronavirus-corona

Het Parool
https://www.parool.nl/nederland/gebarentolk-ook-doven-moeten-goed-geinformeerd-worden-over-corona~b70669d6/


Reacties

Er zijn 9 reacties Bekijk

Paul

Ik vind de doventolk bijzonder storend. Ik heb een oogziekte waardoor ik maar ee n beperkt gezichtsveld heb. Het oog is gemaakt om te focussen op beweging, dus onwillekeurig kijk je naar de druk gebarende tolk, waar je niets van begrijpt. Misschien leuk voor slechthorende , maar een crime voor mensen zoals ik

Beantwoord
SC

Schermen zullen groter moeten worden. Met keuzevakjes uit het beeld dat dan in voorkomende gevallen in vakjes uitgezonden wordt. Dan kan je nuttige hulpmiddelen kiezen en storende weglaten.

Eerst stond ze ernaast aan de buitenkant, toen in het midden en nu in het midden maar naar achteren geplaatst. Dat is meteen moeilijker om te zien, maar nog wel die blikverstorende bewegingen.

Paul, gebarentaal is voor slechthorenden en doven die gebarentaal kennen. Wie dat niet kent, krijgt al of niet en indien wel, vaak alleen na lang dreinen, ondertiteling of soms boventiteling. Boventiteling zag ik 1x op youtube. Was heel lastig, want als ik moest lezen, focuste ik dus over dat videobeeld heen.

Als ik tv-uitzendingen bekijk, dan is dat via de pc. Eigen video’s van de NOS melden vaak dat je het geluid aan moet zetten. Dat is geen manier van een bedrijf dat in opdracht van de overheid werkt. Lelijke smoet om lekker niet te hoeven ondertitelen. Ze zouden juist alles ondertiteld moeten hebben en in belangrijke situaties ook een gebarentolk inzetten.
Zou het helpen als ze er in een apart kader ingezet wordt? Dus met een rand eromheen, zodat je een beter afsluitbare eenheid hebt?
.
Ondertiteling is dus voor doven en slechthorenden, maar ook voor mensen die reden hebben om het geluid uit te zetten of die de ondertiteling gebruiken om de taal beter te leren.

[…] Dove experts en gebarentaalkundigen van het gebarencentrum kunnen dit goed uitleggen: ‘De meeste doven zijn opgegroeid met gebarentaal en met dovencultuur. De gebarentaal is niet dezelfde als Nederlands gesproken taal. De gebarentaal heeft een eigen grammatica, informatieve en visuele taal. Doven kunnen uiteraard de Nederlandse taal lezen en schrijven. Ook kunnen ze liplezen en spreken, maar hun woordenschat en begrip is minder goed wanneer ze ondertiteling van het NOS journaal moeten lezen. De gebarentolk kan tijdens het NOS journaal en tijdens persconferenties goed in gebarentaal uitleggen waarbij de doven informatie beter kunnen ontvangen en begrijpen in hun eigen taal’. De uitgebreide uitleg over de gebarentaal kan je hier een link van het gebarencentrum vinden. […]

Beantwoord
SC

Nope. Jij bent niet hèt model voor de dove. Er zijn gebarentaaldoven en geschreventaaldoven. Er is dus niet “de eigen taal van doven”.

Paul

Sorry hoor, maar ik zie niet in waarom 17 miljoen mensen naar zo’n irritante gebarentolk moeten kijken, omdat hooguit 25.000 dsh-mensen dat graag willen. Gaat Rutte dan alle toespraken straks ook in het Fries herhalen? Het moet toch mogelijk zijn om de tolk via een app of via internet zichtbaar te maken, zodat niet de hele goegemeente opgezadeld wordt met dat bloedirritante gewapper en gebekketrek!
En aub geen gezwets over dat ik niet begrijp hoe erg het is als je doof bent of in het algemeen chronisch beperkt. Want dat weet ik heel goed. Mijn vader is doof, zijn zus, nichten en neven, zijn ouders -mijn opa en oma-waren beide doof, mijn hele familie van vader’s kant was doof. Mijn gehoor gaat ook snel achteruit en daarnaast ben ik door andere ziektes behoorlijk beperkt. Maar met een beperking moet JIJ leren leven, niet alle andere Nederlanders. Hoe doof ik ook word, alles is beter dan zo’n afleidende wapperaar in beeld. Dat doven minder goed Nederlands kunnen leren lezen geloof ik gewoon niet. Doven mankeren niets aan hun verstand/leervermogen en als horenden meerdere talen kunnen leren, waaronder gebarentaal, dan kunnen DSH dat óók!. “De meeste doven zijn opgegroeid met gebarentaal en met dovencultuur” is natuurlijk onzin, want de meeste doven worden gedurende hun leven doof. Slechts een deel van de doven wordt doof geboren of wordt doof in de kinderjaren.Dat blijkt ook wel uit het schril contrast tussen gebarentaalgebruikers (<25.000) en het totaal aantal DSH (1.5 miljoen). Als het écht zo is dat doven, door vrijwel uitsluitend gebarentaal te gebruiken, hun Nederlands niet ontwikkelen, dan betekent dat dat doven zichzelf afhankelijk maken van een gebarentolk, wat bijvoorbeeld ook negatieve gevolgen heeft voor je kansen op de arbeidsmarkt. En dat kan toch niet de bedoeling zijn?

Beantwoord
SC

Ja, dat is de vinger op de zere plek gelegd. Maar het is wel zo, dat er rekening gehouden moet worden met minderheidsgroepen en dus ook tussen de minderheidsgroepen, of die nu vewand zijn of niet. Dat postzegeltje van vroeger is natuurlijk te klein.
.
In mijn herinnering is teletekst beter dan de cc van Youtube, alleen al omdat daar de wisseling van spreker getoond wordt, terwijl je dat bij Yt zelf moet inschatten. Daarnaast worden er af en toe geluiden vermeld. Yt heeft een twee geluidsbeschrijvingen voor alles wat niet als gesproken tekst gebracht wordt: [applause] en [music]. Kinderstemmetjes worden niet opgepikt, dat kinderen wat zeggen, zowel op voorgrond of achtergrond, krijg je soms mee via reacties.
.
Ik ga ervan uit, dat er een optische scheiding moet zijn om mensen die dat bewegen niet goed verdragen te helpen er minder door afgeleid te worden.
.
Een grote ergernis bij Uitzending gemist (heet tegenwoordig anders, maar je krijgt het nog steeds met deze zoekterm) is dat je nu alleen kan kiezen tussen klein rotschermpje of schermvullend en dus niet meer meer groter in hetzelfde venster, waarvan je zelf bepaalt hoe groot dat dan zijn zal, binnen de marges van je scherm. Vreemd dat bij verdergaande technologieën toch steeds weer nuttige opties verdwijnen.

Paul

Ik begrijp de noden van DSH best heel goed, maar dezelfde gebarentolk die toegang gééft voor een relatief kleine groep DSH, verhindert die toegang voor veel anderen. En natuurlijk chargeer ik door 17 miljoen niet-DSH op te voeren. Er zullen hordes mensen zijn die zeggen er geen last van hebben. Maar desalniettemin denk ik dat de groep mensen die er wél last van heeft, bijvoorbeeld door een concentratiestoornis, beduidend groter is dan de groep DSH die afhankelijk is van gebaren. Mijn eigen autistische hoofd heeft het er in ieder geval bijzonder moeilijk mee. Het wekt een enorme hoeveelheid irritatie, zoniet gewoon pure agressie op, dus ik kijk maar niet meer zodra ik een gebarentolk in beeld zie.
Ik denk dat de TV een basisvoorziening moet zijn, met zo weinig mogelijk verstoring van het beeld. Alle hulpmiddelen, zoals ondertiteling, gebaren, kleurfilters en weet-ik-veel-wat, moeten via een persoonlijke instelling te activeren zijn. En of dat via internet gaat, TT, of een apart TV-kanaal interesseert me niet zo. Als je -technisch- ondertiteling naar keuze wel of niet over het beeld kunt projecteren, moet dat ook met een gebarentolk kunnen. Zijn er eigenlijk al AI-gebarentolken?

Beantwoord
SC

Ja, dat zou ook zo moeten zijn/worden in het kader van de inclusieve maatschappij. We hebben hier wel een duidelijk voorbeeld: wie niet kan horen moet kunnen zien (en hoe met het met mensen die beide niet voldoende kunnen), maar alle andere groepen moeten natuurlijk gewoon kunnen kijken zonderstapelgek te worden van wat anders.
Die noodzakelijkerwijs nadrukkelijk bewegende gebarentolken, flitsende video’s (vooral voor jongeren) of dat heel trage trekkerige waarvan sommigen menen dat hun video’s interessant of duidelijker maken – van alles zorgt bij meerdere groepen voor irritatie.

Doof.nl heeft nu dus een belangrijke taak: er actief aan bijdragen dat de hulpmiddelen voor de massamedia op algemeen acceptabele wijze aangeboden worden. Dat komt dus neer op een reeks van instellingsmogelijkheden bij video’s & films.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Gerelateerde artikelen

Doof.nl maakt gebruik van cookies.

Doof.nl gebruikt vier soorten cookies.

Lees meer

Deze cookies zorgen ervoor dat de website goed werkt.

Lees meer

Op onze website staan YouTube-filmpjes. Wanneer je deze wilt afspelen, dan moet je de cookies accepteren. YouTube slaat dan cookies op op jouw computer.