Vijf tips bij het solliciteren als je doof of slechthorend bent

Ben je toe aan een volgende stap in je carrière? Wil je graag solliciteren op die ene leuke baan, maar ben je nog onzeker hoe je dat aanpakt met je gehoorverlies? Je bent niet alleen. Veel mensen die doof of slechthorend zijn, vinden het soms lastig om een baan te vinden of zijn bang om afgewezen te worden op hun gehoorbeperking. En dat is zonde! Met deze vijf tips kom je weer een stapje verder in jouw droombaan.

Sjoerd Oostra is instroomspecialist bij Ctalents, een detacheringsbureau dat dove, slechthorende, blinde of slechtziende talenten begeleidt bij het vinden van de eerste baan of een succesvolle vervolgstap in de carrière. Bijvoorbeeld bij organisaties als ABN AMRO, ING, Provincie Gelderland en de Politie. Zijn advies? ‘Breng in kaart wat je nodig hebt en maak hier een concreet en helder verhaal van voor jouw potentiële werkgever. Dan weet iedereen waar hij aan toe is.’

1. Bepaal wat je nodig hebt

‘Het begint allemaal met introspectie’, zegt Sjoerd Oostra. ‘Ga eerst bij jezelf na wat je nodig hebt. Iedereen heeft weer een ander energieniveau. De een kan zich prima afsluiten in een grote kantoortuin, maar de ander is bijvoorbeeld sneller vermoeid bij veel omgevingsgeluid. Het kan ook zijn dat het veel moeite kost om te communiceren met je collega’s op de werkvloer.’

‘Breek het ijs voordat het glad is’

‘Wat je vaak ziet, is dat iemand met een gehoorbeperking eerder moe wordt, of niet alles goed meekrijgt en daardoor denkt dat het niveau te hoog is. Veel mensen met een hbo-diploma zoeken dan naar functies op mbo-niveau. Maar dat is dus helemaal niet nodig. De oplossing kan ook zitten in minder uren werken of een aanpassing van je werkplek. Als je weet wat je nodig hebt, kun je constructief naar mogelijkheden kijken in plaats van naar beperkingen. Zo sta je sterker in het gesprek.’

2. Lees je goed in over de organisatie waar je wil werken

Klinkt als een open deur misschien, maar: ‘Doe goed onderzoek waar je wilt gaan solliciteren’, zegt Oostra. ‘Wat voor bedrijfscultuur heeft een organisatie? Wat is hun missie en visie en waarom zou jij daar goed bij aansluiten? Hoe meer je al weet van een organisatie, hoe meer je kunt ontspannen tijdens het gesprek. Want als jouw potentiële werkgever vertelt over de organisatie, kun je anticiperen op zijn verhaal. Je weet immers al voor een groot deel waar het over gaat en hoeft je daardoor minder in te spannen bij het luisteren.’

3. Vertel concreet en duidelijk wat jouw slechthorendheid betekent

‘Het is natuurlijk voor iedereen anders wat werkt, maar onze ervaring is dat je het beste vóór het sollicitatiegesprek of aan het begin kunt aangeven dat je doof of slechthorend bent. Op die manier heb je meer ruimte om aan te geven wat je gehoorverlies precies betekent en welke hulpmiddelen je bijvoorbeeld al gebruikt. Maak een concreet en helder verhaal. De werkgever kan je dan ook vragen stellen en weet waar hij aan toe is.’

‘Hoe wil jij jezelf presenteren? Pak het stuur met beide handen vast’

‘Ook op je eerste werkdag is het een goed idee om bij een voorstelrondje met je nieuwe collega’s alvast iets te vertellen over je gehoorverlies, zodat zij daar rekening mee kunnen houden. Breek het ijs voordat het glad is. Dat collega’s tijdens een vergadering niet door elkaar moeten praten bijvoorbeeld, of dat iemand niet ineens achter je gaat staan om iets aan je te vragen, maar dat hij of zij eerst je aandacht moet trekken. Bij Ctalents hebben we een concept ontwikkeld om zo’n voorstelronde in goede banen te leiden; dat noemen we een inspiratiesessie. Naast positieve feedback vanuit de doelgroep zie je ook op papier het succes terug als je op zo’n manier samen het ijs breekt, 90% van onze mensen is na een jaar nog steeds werkzaam in hun functie.’

4. Schrijf een pitch

‘Een andere goede tool om over je onzekerheid heen te komen is het schrijven van een pitch, een korte presentatie van jezelf ter introductie. Benoem hierin de dingen over jezelf waar je graag over vertelt. Hoe wil jij jezelf presenteren? De kans is groot dat de interviewer zijn vragen daarop aanpast en op die manier kun je het gesprek een bepaalde kant opduwen. Zo heb je het stuur met beide handen vast. Dat is voor iedere sollicitant prettig, maar zeker als je doof of slechthorend bent.’

5. Lees meer over inclusie op de werkvloer

Steeds meer organisaties zijn zich bewust van het belang van inclusie op de werkvloer. Zeker de grote organisaties hebben er zelfs een aparte afdeling of medewerker voor. Informatie hierover kun je vaak vinden op de website.
Ga eens vrijblijvend in gesprek met een organisatie zoals Ctalents, zij weten alles over hoe je de arbeidsmarkt kunt aanvliegen met een beperking. In een intakegesprek kun je ontdekken wat zij voor jou kunnen betekenen.
Maar er zijn bijvoorbeeld ook hoorcoaches of loopbaancoaches die je persoonlijk kunnen helpen bij het omgaan met slechthorendheid en het oriënteren op een nieuwe baan.

Tot slot

Voordat je begint met solliciteren, is het wel belangrijk dat je een zekere mate van acceptatie hebt gevonden van je gehoorbeperking. ‘Het kan zijn dat je eerst een trauma of nare ervaring moet verwerken voordat je klaar bent voor de arbeidsmarkt.
Zeker bij mensen die niet-aangeboren gehoorverlies hebben of progressief slechthorend zijn is die acceptatie soms lastig. Ook daar kunnen we bij Ctalents bij helpen. We kijken welke krachten je hebt, misschien ben je bijvoorbeeld visueel heel sterk. We gaan daarom eerst met je in gesprek. Niet alleen om een volledig beeld te krijgen van je cv, maar juist ook van je persoonlijke situatie.’