Vanaf 1 december 2020 is het verplicht om een mondkapje te dragen in publieke binnenruimtes. Mensen die vanwege een beperking of ziekte geen mondkapje kunnen dragen zijn uitgezonderd. Wat betekent dit voor doven en slechthorenden? “Mensen die afhankelijk zijn van non-verbale communicatie zoals liplezen vallen onder de uitzondering”, meldt de website van de Rijksoverheid.

Toch is het voor veel doven of slechthorenden nog onduidelijk wat de mondkapjesplicht precies voor hen betekent. Stel je rekent af bij de supermarkt en iemand achter de kassa stelt je een vraag die je niet kunt verstaan, mag je vragen of hij of zij het mondkapje voor jou afdoet zodat je kunt spraakafzien? Of je komt iemand tegen in het winkelcentrum en hebt een kort gesprek. Mag jouw gesprekspartner dan voor jou het mondkapje afdoen?

Stichting Hoormij∙NVVS concludeert dat je het recht hebt om medewerking van een ander te vragen, maar loopt de ander dan een risico op een boete? Als het goed is niet, want in een PDF van de Rijksoverheid met meer informatie over uitzonderingen op de mondkapjesplicht staat dat er inderdaad ook een uitzondering geldt voor mensen die ‘Iemand vergezellen die afhankelijk is van non-verbale communicatie, zoals liplezen.’ Oftewel, je mag dus je mondkapje afdoen zodat een doof of slechthorend persoon kan liplezen.

Toon je beperking aan

Medewerkers van politie, boa’s maar ook personeel van een winkel of van een OV-bedrijf kunnen je vragen om aan te tonen dat je een beperking hebt. Mocht het nodig zijn, dan kun je bijvoorbeeld laten zien dat je een hoortoestel of ander hoorhulpmiddel draagt en dat de ander daarom voor jou zijn of haar mondkapje afdoet. Het moet in de praktijk nog blijken hoe dit allemaal zal werken, maar hopelijk loop je niet tegen teveel problemen aan.

Meldpunt voor problemen

Loop je op tegen problemen met de mondkapjesplicht of de ontheffing? Word je geweigerd bij bijvoorbeeld winkels, musea of andere publieke voorzieningen? Krijg jij of je gesprekspartner onterecht een coronaboete? Neem dan contact op met het Meldpunt van Ieder(in). Je kunt ook bellen: 085-4007022. Met de meldingen trekken ze aan de bel bij de politieke partijen, Tweede Kamer en het kabinet om met een betere regeling te komen.

Meer lezen

Kijk voor meer informatie op de website van de Rijksoverheid. Lees ook deze PDF van de Rijksoverheid waarin de uitzonderingen nog eens helder staan uitgelicht.

Mondkapjesplicht in beeld

In deze beeldsamenvatting van de Rijksoverheid staan de coronaregels uitgelegd voor mensen die moeite hebben met informatie in tekst, zoals laaggeletterden en anderstaligen.

Lees ook het artikel Slechthorend of doof? Gevolgen mondkapjesplicht nog steeds onduidelijk, op de website van Stichting Hoormij.