Hoe maak je een evenement toegankelijk voor dove en slechthorende mensen? Doof.nl geeft tips

Doof.nl ontvangt regelmatig e-mails van organisaties die hun theatervoorstelling, festival of workshop toegankelijk willen maken voor doven en slechthorenden. Waar moet je dan allemaal aan denken? In dit artikel leggen we uit wat je moet doen om je event toegankelijk te maken voor dove en slechthorende mensen.

Hoe richt je je locatie toegankelijk voor dove en slechthorende mensen in?

Met een paar aanpassingen maak je een locatie toegankelijk(er) voor doven en slechthorenden:

• Zet bij de ingang een tolk Nederlandse Gebarentaal neer en instrueer de medewerkers om duidelijk te praten, te wijzen en ondersteunende gebaren te gebruiken.
• Zorg voor duidelijke bewegwijzeringen, bijvoorbeeld met bordjes. Waar is de parkeerplaats? Waar is de wc? Waar kan je een biertje bestellen?
• Informeer naar de mogelijkheid om ringleiding of onder- of boventiteling aan te bieden om jouw locatie.
• Niet alle dove of slechthorende mensen gebruiken gebarentaal. Daarom is het belangrijk om naast een tolk ook andere manieren van communicatie aan te bieden, zoals bijvoorbeeld een schrijftolk.

Welke digitale hulpmiddelen zijn er?

• Zet een Tolk op Afstand in. Via je telefoon, tablet of computer kan je zonder afspraak direct een tolk Nederlandse Gebarentaal op afstand inzetten. De dienst Tolk op Afstand van Tolkcontact is bedoeld voor korte tolksituaties van maximaal 20 minuten. 
• De ondertiteling-app Subcatch herkent op welk moment van de film je zit, dus de ondertiteling verloopt synchroon. Bezoekes kunnen vooraf aan de film ondertitels op de app downloaden. Tijden de film openen ze de app en kan je de ondertiteling afspelen.
• Koop een Speaksee-set. Speaksee vangt de spraak in gesprekken op en zet deze om naar tekst op een smartphone, in real time. Zo kunnen doven en slechthorenden lezen wat er gezegd wordt. Let wel op: doven en slechthorenden kunnen niet gelijkwaardig deelnemen aan het gesprek als zij niet zo duidelijk praten, want dan hoort de microfoon het niet.

Waarom is het belangrijk dat er een tolk is?

Mensen met gehoorverlies zijn veel energie kwijt aan constant zorgen dat zij alles goed begrijpen. Ook wanneer iemand goed kan spraakafzien (liplezen) of hulpmiddelen draagt, kan luisteren erg vermoeiend zijn. Dove mensen horen gesproken taal simpelweg niet. Daarom is het noodzakelijk om soms een gebarentolk en/of een schrijftolk in te schakelen. Een tolk zorgt ervoor dat het gesprek eerlijk verloopt. Dat betekent: iedereen verstaat elkaar. Heel belangrijk tijdens theatervoorstelling, toneelcursus of lezingen. Dankzij de tolk kan de dove of slechthorende persoon gelijkwaardig en ontspannen deelnemen. Een tolk is er niet alleen voor de dove persoon, want ook de horende partij heeft de tolk nodig. Jij wil toch ook graag weten wat een bezoeker, klant of collega ergens van vindt?

Gebarentolk of schrijftolk?

Er bestaan verschillende soorten tolken. Een gebarentolk vertaalt het gesproken woord naar gebarentaal en andersom. Een schrijftolk typt wat er gezegd wordt, zodat de dove of slechthorende persoon mee kan lezen. Voor de beste toegankelijkheid, heb je beide op je evenement. Organiseer je een muziekevenement? Denk dan ook eens aan een signdancer: deze tolk vertaalt zowel de melodie als de woorden van de muziek met gebaren en dans.

Wat kost een tolk?

Dat hangt af van de inhoud van de opdracht, de reistijd, de tijdsduur en de benodigde opleiding. Houd rekening met een uurtarief tussen de € 65 en € 100.

Waar vind je een gebarentolk of schrijftolk?

Er zijn twee manieren om een tolk Nederlandse Gebarentaal of een schrijftolk te vinden. Je kunt ten eerste zelf zoeken op de website van Stichting Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken. Via hun zoekmachine vind je alle gekwalificeerde tolken en hun contactgegevens. Met deze tolken kun je zelf contact opnemen en vragen naar beschikbaarheid en tarieven. Besteed je het liever uit? Neem dan contact op met Tolkcontact. Zij hebben het grootste tolkopdrachtenplatform in Nederland en adviseren je graag over welke tolken geschikt zijn voor je opdracht.

Inspiratie

Sencity Festival

20 jaar geleden startte Sencity Festival met de uitdaging om het ‘onmogelijke’ mogelijk te maken: een muziekevenement voor doven. Wat begon als een clubavond in Rotterdam is inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijd begrip. Stichting Possibilize heeft meer dan 75 edities gerealiseerd in onder andere Sao Paulo, Kaapstad, Sydney, Miami, Patagonia, Londen en Berlijn. Lees hier een interview met de oprichters.

Paleis Het Loo

Paleis Het Loo is een plek voor iedereen. Dus ook voor dove en slechthorende kinderen (en hun ouders) is er elke zomer veel te beleven. Je kunt op elke laatste zaterdag van de maand naar de Vertelpodia. Of je prinsheerlijk vermaken op de Prinsen- en Prinsessendagen op drie donderdagen in augustus. Op die dagen zijn er tolken Nederlandse Gebarentaal aanwezig. 

Oerol

Tijdens het laatste weekend van Oerol vindt het focusweekend ‘Visuele Taal’ plaats met veel voorstellingen voorzien van tolken en titels. Oerol is het eerste festival dat ook dove tolken inzet. Dit zijn tolken die zelf doof zijn en voor wie de moedertaal de Nederlandse Gebarentaal (NGT) is. Daarnaast werken horende tolken en schrijftolken samen in diverse voorstellingen. Het culturele festival Oerol werkt samen met Theater met Tolk.

MediaMasters

MediaMasters is voor alle kinderen in groep 7 en 8 in Nederland. Maar dan ook echt álle kinderen. Want de game is er dit jaar namelijk ook weer voor dove en slechthorende kinderen, met ondertiteling en in Nederlandse Gebarentaal! Kentalis, Berengroep en het Netwerk Mediawijsheid zorgen hier samen voor.

Hands Up

Zes weken lang strijden zes koppels van een bekende Nederlander en een doof of slechthorend kind in het televisieprogramma Hands Up. De dove en slechthorende jongeren leren de BN’ers Nederlandse Gebarentaal. Dat hebben ze namelijk nodig om opdrachten uit te voeren. Het programma wordt geproduceerd door KRO-NCRV.

Verzetsmuseum Amsterdam

Het vernieuwde Verzetsmuseum is het eerste museum in Nederland dat helemaal toegankelijk is doven en slechthorenden (en ook voor blinden en slechtzienden, mensen met een functiebeperking en laaggeletterden). 

Nog meer vragen?

Heeft dit artikel nog niet jouw vraag beantwoord? Mail dan jouw vragen naar redactie@doof.nl.